آموزش جامع متغیرها و نامگذاری در پایتون


🎯 اهداف یادگیری

  • مفهوم متغیرها و انواع داده‌ها در پایتون را درک کنید
  • با قوانین نامگذاری متغیرها آشنا شوید
  • انواع مختلف نامگذاری (naming conventions) را یاد بگیرید
  • با مفهوم scope (حوزه دید) متغیرها آشنا شوید

📌 متغیرها در پایتون

متغیرها محل ذخیره داده‌ها در حافظه هستند و برای دسترسی به مقادیر استفاده می‌شوند:

python
name = "Mehdi Soleimani" # متغیر رشته‌ای
age = 25 # متغیر عددی
is_student = True # متغیر بولین

ویژگی‌های متغیرها در پایتون:

  • تایپ پویا: نوع متغیر در زمان اجرا تعیین می‌شود
  • قابل تغییر: می‌توان نوع داده یک متغیر را تغییر داد
  • ارجاع به شیء: متغیرها به شیءها اشاره می‌کنند

📌 قوانین نامگذاری متغیرها

python
# نامگذاری صحیح
user_name = "ali"
total_price = 10000
is_active = True
# نامگذاری نادرست
2name = "reza" # خطا: شروع با عدد
user-name = "maryam" # خطا: استفاده از خط تیره

قوانین اصلی نامگذاری:

  • شروع با حرف یا زیرخط: می‌تواند با حرف (a-z, A-Z) یا _ شروع شود
  • حروف مجاز: می‌تواند شامل حروف، اعداد و _ باشد
  • حساس به حروف: Name و name دو متغیر متفاوت هستند
  • عدم استفاده از کلمات کلیدی: مانند if, for, while و...

📌 قراردادهای نامگذاری (Naming Conventions)

پایتون از چندین سبک نامگذاری پشتیبانی می‌کند:

python
# snake_case (برای متغیرها و توابع)
user_name = "ali"
calculate_age = lambda birth_year: 2023 - birth_year
# PascalCase (برای کلاس‌ها)
class UserProfile:
pass
# UPPER_CASE (برای ثابت‌ها)
MAX_USERS = 100
PI = 3.14

انواع قراردادهای نامگذاری:

سبک کاربرد مثال
snake_case متغیرها، توابع، متدها user_name, calculate_age()
PascalCase کلاس‌ها UserProfile, DatabaseConnection
UPPER_CASE ثابت‌ها MAX_SIZE, PI

📌 حوزه دید متغیرها (Scope)

متغیرها بسته به محل تعریف، حوزه دید متفاوتی دارند:

python
global_var = "این متغیر سراسری است"
def my_function():
local_var = "این متغیر محلی است"
global global_var
global_var = "مقدار جدید برای متغیر سراسری"
my_function()
print(global_var) # چاپ مقدار جدید
print(local_var) # خطا: متغیر محلی خارج از تابع تعریف نشده

انواع حوزه دید:

  • محلی (Local): متغیرهای تعریف شده درون توابع یا بلوک‌های کد
  • سراسری (Global): متغیرهای تعریف شده در سطح ماژول
  • غیرمحلی (Nonlocal): متغیرهای تعریف شده در تابع بیرونی (برای توابع تو در تو)

📌 تمرین عملی

برنامه زیر را کامل کنید تا اطلاعات یک کاربر را نمایش دهد:

python
# تعریف متغیرها با نام‌های مناسب
first_name = "مهدی"
last_name = "سلیمانی"
age = 25
# چاپ اطلاعات کاربر با فرمت مناسب
print(f"نام: {first_name}، نام خانوادگی: {last_name}، سن: {age}")

راهنمای تمرین:

  1. متغیرهای مناسب برای نام، نام خانوادگی و سن تعریف کنید
  2. از قراردادهای نامگذاری صحیح استفاده کنید
  3. اطلاعات را با فرمت مناسب نمایش دهید
  4. می‌توانید متغیرهای بیشتری مانند ایمیل یا شماره تلفن اضافه کنید

📌 نکات حرفه‌ای

  • نام‌های توصیفی: از نام‌های معنادار استفاده کنید (به جای x از width)
  • پرهیز از نام‌های مبهم: از نام‌هایی مانند data1, temp خودداری کنید
  • ثابت‌ها: برای مقادیر ثابت از حروف بزرگ استفاده کنید
  • کلمات کلیدی: لیست کلمات کلیدی پایتون را بشناسید و از آنها استفاده نکنید
نکته کلیدی: استفاده از نام‌های مناسب برای متغیرها و توابع می‌تواند مانند مستندات عمل کند و به طرز قابل توجهی خوانایی کد را افزایش دهد. این قابلیت مهم است زیرا کمک می‌کند تا افرادی که بعداً کد را مطالعه به راحتی هدف و کارکردهای مختلف بخش‌های کد را درک کنند. ‌

📌 قدم بعدی

در درس بعدی با انواع داده در پایتون آشنا خواهیم شد!