آموزش جامع SQL و کاربردهای آن
🎯 اهداف یادگیری
- آشنایی با مفاهیم پایهای زبان SQL
- یادگیری دستورات اصلی SQL
- درک کاربردهای SQL در مدیریت پایگاه داده
- آشنایی با سیستمهای مدیریت پایگاه داده رابطهای (RDBMS)
📌 SQL چیست؟
SQL (Structured Query Language) یک زبان استاندارد برای دسترسی و مدیریت پایگاه دادههای رابطهای است:
sql
SELECT * FROM customers; -- انتخاب تمام رکوردهای جدول مشتریان
ویژگیهای اصلی SQL:
- زبان استاندارد: پشتیبانی توسط تمام سیستمهای مدیریت پایگاه داده رابطهای
- غیر رویهای: تمرکز بر روی "چه چیزی" نه "چگونه"
- قدرتمند: امکان انجام عملیات پیچیده با دستورات ساده
📌 دستورات اصلی SQL
sql
CREATE TABLE users ( id INT PRIMARY KEY, name VARCHAR(50), email VARCHAR(100)); -- ایجاد یک جدول جدید
دستهبندی دستورات SQL:
- DDL (Data Definition Language): CREATE, ALTER, DROP
- DML (Data Manipulation Language): SELECT, INSERT, UPDATE, DELETE
- DCL (Data Control Language): GRANT, REVOKE
- TCL (Transaction Control Language): COMMIT, ROLLBACK
📌 کاربردهای SQL
SQL در بسیاری از زمینههای مختلف استفاده میشود:
sql
SELECT p.product_name, c.category_name, SUM(o.quantity) AS total_sold FROM orders o JOIN products p ON o.product_id = p.id JOIN categories c ON p.category_id = c.id GROUP BY p.product_name, c.category_name ORDER BY total_sold DESC;
موارد استفاده SQL:
- تجزیه و تحلیل دادهها: گزارشگیری و تحلیل اطلاعات
- توسعه وب: ذخیره و بازیابی دادههای وبسایتها
- برنامههای موبایل: مدیریت دادههای برنامههای موبایل
- هوش تجاری: سیستمهای تصمیمگیری سازمانی
📌 سیستمهای مدیریت پایگاه داده (RDBMS)
برخی از محبوبترین سیستمهای مدیریت پایگاه داده رابطهای:
نام سیستم | ویژگیهای کلیدی |
---|---|
MySQL | منبع باز، پرکاربرد در توسعه وب |
PostgreSQL | پیشرفته، پشتیبانی از انواع دادههای پیچیده |
Microsoft SQL Server | محیط سازمانی، ادغام با محصولات مایکروسافت |
Oracle Database | قدرتمند، مناسب برای سازمانهای بزرگ |
📌 تمرین عملی
یک پایگاه داده ساده برای سیستم فروشگاه اینترنتی طراحی کنید:
sql
-- جدول مشتریان را ایجاد کنیدCREATE TABLE customers ( id INT PRIMARY KEY, name VARCHAR(50), email VARCHAR(100));-- جدول محصولات را ایجاد کنیدCREATE TABLE products ( id INT PRIMARY KEY, name VARCHAR(100), price DECIMAL(10,2));
راهنمای تمرین:
- جدول سفارشات (orders) را با فیلدهای مناسب ایجاد کنید
- رابطه بین جداول را با کلیدهای خارجی تعریف کنید
- دادههای نمونه به جداول اضافه کنید
- یک کوئری برای گزارش فروش روزانه بنویسید
📌 قدم بعدی
در درس بعدی با دستورات SELECT و فیلتر کردن دادهها آشنا خواهیم شد!